ویژگی‌های رهبر دموکراتیک

رهبر باید باهوش باشد: اگرچه همه سبک‌های رهبری، به رهبری باهوش و شایسته نیاز دارند، اما سبک دموکراتیک در میان سبک‌ها، به بااستعدادترین رهبر نیاز دارد؛ زیرا رهبر دموکراتیک مانند رهبر یک گروه ارکستر است که باید تمام اعضا را هماهنگ با یکدیگر به‌سوی هدف حرکت دهد. اگرچه ممکن است تصمیم‌گیری با رهبر نباشد، اما رهبر باید اطمینان حاصل کند گروه تصمیم‌گیرنده دارای صلاحیت لازم هستند. رهبر در این سبک اطلاعات موردنیاز کارمندان را در اختیارشان قرار می‌دهد تا اطمینان حاصل کند که کارمندان تصمیمات درست را خواهند گرفت.
رهبران دموکراتیک معمولاً افرادی هستند که اطلاعات زمینه‌ای را در اختیار افراد قرار می‌دهند و به سؤالات کارکنان در زمینه‌های مختلف پاسخ می‌دهند. هوش رهبر در این سبک نباید محدود به صنعت و موضوعات تخصصی درون‌سازمانی باشد؛ او باید دارای هوش هیجانی نیز باشد تا اطمینان حاصل کند اعضای گروه به‌درستی در کنار یکدیگر کار می‌کنند. کنترل افراد کنار یکدیگر در محیطی که همه بتوانند نظرات خود را بیان کنند، بسیار سخت است؛ بنابراین رهبر باید قادر باشد با شخصیت‌های مختلف ارتباط برقرار کند و آن‌ها را به ارتباط و کار مؤثر وادار سازد.

رهبر دموکراتیک باید صداقت داشته ‌باشد: رهبران دموکراتیک باید صادق باشند. اگر ارتباط رهبر و کارمندان برمبنای صداقت نباشد، ارتباطات، ‌بحث و گفت‌و‌گو میان رهبر و کارمندان فاقد کارایی خواهد بود. رهبر باید درمورد عقیده خود صادق باشد. اگرچه رهبر در بیشتر مواقع، تصمیم آخر را می‌گیرد، اما این بدان معنی نیست که رهبر در مسیر تصمیم‌گیری نباید ایده‌های خود را ارائه دهد. وجود صداقت در رهبری می‌تواند یک ویژگی خوب برای حفظ موقعیت باشد.
رهبر می‌تواند با داشتن صداقت اطمینان حاصل کند که محیط سازمان همچنان شاد باقی بماند و کارکنان خوشحال باشند؛ اما رهبر دموکراتیک نباید با مخفی کردن اطلاعات حیاتی سازمان از کارمندان، سعی کند محیط سازمان را شاد نگه دارد. اگر صداقت را به‌عنوان یک اصل در رهبری نشان دهید، کارمندان به شما اعتماد خواهند کرد و سازمان به محیط بهتری برای افراد تبدیل خواهد شد. این نکته مهم است که رهبر دموکراتیک انتقادات و نظرات خود درمورد ایده‌ها را باصداقت بیان کند، اما نباید این انتقاد و نظردهی به شیوه بسیار بد صورت گیرد و دارای تأثیر منفی باشد.
مشاوران توصیه می‌کنند رهبران ایده‌های خود را بدون زورگویی و باصداقت و آرامش بیان کنند. طبق گفته مشاوران، رهبر قبل از ارائه بازخورد، باید سه سؤال از خود بپرسد: اول، آیا بازخوردی که می‌خواهد ارائه دهد درست است؟ دوم، آیا این بازخورد برای رسیدن به هدف لازم است؟ سوم، آیا بازخورد مفید و سودمند خواهد بود؟

رهبر باید دارای خلاقیت باشد: رهبر دموکراتیک باید دارای استعداد و خلاقیت باشد. ازآنجاکه رهبری به ایده‌ها و همکاری‌های خلاقانه نیاز دارد، رهبر باید بتواند راهکارها و ایده‌های خلاقانه ارائه دهد. رهبر دموکراتیک باید قادر باشد به اعضای گروه کمک کند تا نوآوری داشته باشند و این موضوع، به تفکر خلاقانه و نوآورانه از جانب رهبر نیاز دارد. خلاقیت یک ویژگی ذاتی در نظر گرفته می‌شود، اما همه می‌توانند تفکر خلاق خود را بهبود بخشیده و تقویت کنند. رهبر می‌تواند با ایجاد یک محیط مناسب در سازمان، خلاقیت خود و کارمندان را افزایش دهد. رهبر می‌تواند با اطمینان از این نکته که محرک کافی برای ایجاد نوآوری و محیط مناسب در سازمان وجود دارد، اقدام به ایجاد یک محیط خلاقانه کند و به کارمندان فرصت تقویت تفکر خلاقانه در آن محیط را بدهد. خلاقیت زمانی در کارمندان تقویت می‌شود که آن‌ها قادر به ارائه ایده‌های خود به‌صورت آزادانه باشند و احساس کنند که ایده‌های آن‌ها مورد احترام است؛ بنابراین، رهبر دموکراتیک می‌تواند با دادن پاداش به ایده‌های خلاقانه، کارمندان را تشویق کند تا به ارائه ایده بپردازند.

رهبر باید عادل باشد: در این سبک از رهبری، کارمندان می‌توانند آزادانه درمورد ذهنیات خود صحبت کنند و تصمیم گیری نیز براساس نظر اکثریت خواهد بود، بنابراین رهبر باید عدالت داشته ‌باشد تا بتواند تمام ایده‌ها را به‌طور یکسان مورد بررسی قرار دهد. چارچوب رهبری دموکراتیک باید عادلانه و منسجم باشد و رهبر باید مسئولیت این امر مهم را برعهده بگیرد. رهبر باید بتواند احساسات خود در زمینه‌های مختلف را کنترل کند و تصمیمات عاقلانه بگیرد. عدالت در این زمینه به‌معنای شفافیت در رهبری است. رهبر باید به کارمندان اجازه دهد تا فرایند تفکر و تصمیم‌گیری او را درک کنند و این درک کردن به آن‌ها نشان خواهد داد که تصمیمات رهبر برمبنای عقلانیت و عدالت است، نه احساسی که ممکن است به کارمندان مختلف داشته‌ باشد. یکی از راه‌های کلیدی برقراری عدالت در سازمان، تنظیم دستورالعمل‌های روشن است. اگر رهبر و گروه‌های کاری در سازمان یک سری از فرایندها و دستورالعمل‌ها را در سازمان، به‌منظور دستیابی به اهدافی که می‌خواهند، ایجاد کنند، از امکان ایجاد بی‌عدالتی در سازمان کاسته می‌شود. رهبر باید با زیردستان خود ارتباط برقرار کند و به بازخوردهای آن‌ها گوش فرا دهد، حتی اگر فکر می‌کند این بازخوردها درست نیستند.