نقش اجتماع در سیستم گردشگری

مدل اکولوژیکی برنامه‌ریزی گردشگری مورفی

مورفی به‌عنوان یکی از اولین پیشگامان درزمینۀ جایگاه و نقش اجتماعات در گردشگری شناحته می‌شود. اولین کار او در 1985 یکی از منابعی است که دارای بیشترین ارجاع بوده و نقطۀ شروع خوبی برای افرادی است که به‌دنبال بررسی نقش اجتماعات در گردشگری هستند. همچنان‌که گفته شد سال‌های زیادی از اولین چاپ آن می‌گذرد و مورفی به‌همراه پژوهشگران دیگر این کتاب را کامل‌تر کرده که بسیاری از آنها در این کتاب اشاره شده است.
مورفی در ملاحظه اجتماعات عمدتاً رویکرد جغرافیایی را در نظر می‌گیرد، و آنها را از نظر ردپای طبیعی‌شان بر روی زمین تعریف می‌کند؛ او همچنین عناصر زمانی را نیز در نظر می‌گیرد (مکان در طول زمان). علاوه بر این، دل‌مشغولی او در درجۀ اول درمورد اجتماعات مقصد است نه اجتماعات مسافران و یا منشأ آنها.
وی پیشنهاد کرد که گردشگری باید به‌عنوان بخشی از اکوسیستم اجتماع مقصد شناخته شود ... جایی که یک اکوسیستم محدوده‌ای از طبیعت است که شامل موجودات زنده و غیرزنده است که در اثر مبادلۀ بین اجزای زنده و غیرزنده، به حیات خود ادامه می‌دهد.
بخشی از نقاط قوت استفاده از مفهوم اکوسیستم ماهیت ذاتی تعامل است. مورفی همچنین استدلال می‌کند که در نظر گرفتن این رویکرد، آن را برای کاربرد در هر مقیاس از اجتماع مقصد به‌اندازۀ کافی انعطاف‌پذیر می‌کند.
مورفی دو مدل را ارائه می‌دهد که یکی از آنها یک مدل سلسله‌مراتبی کلی است و دومی نشان می‌دهد که چگونه می‌توان آن را به یک وضعیت خاص (مدل اکولوژیکی) اعمال کرد. به‌خاطر این بحث، ما تنها می‌خواهیم به مدل سلسله‌مراتبی بپردازیم و درصورت لزوم، نمونه‌هایی از مدل اکولوژیکی را خواهیم آورد.
در این مدل، مورفی سه حلقۀ متداخل در نظر می‌گیرد که از مرکز توسعه می‌یابند که شامل تصمیم‌های محلی هستند (مانند مشارکت ساکنان و قابلیت‌های محل)، در حالی که حلقۀ بعدی به اهداف منطقه‌ای اشاره دارد (نظیر مدل‌های اکولوژیکی) و حلقۀ بیرونی مربوط به اهداف ملی است (سیاست‌های اقتصادی و اجتماعی). چهار ملاحظۀ اولیه: محیط زیستی، اجتماعی، اقتصادی و کسب و کار، به‌عنوان پره‌های چرخ هستند که از منطقۀ محلی به سطح منطقه‌ای و ملی ارائۀ خارج می‌شوند هر پره دارای جنبه‌های منفی و مثبت برای هر یک از ملاحظات اولیه است. به‌عنوان مثال، ملاحظات کسب و کار به‌طور مستقیم به عنصر مثبت داشتن بازدیدکنندگان راضی مربوط می‌شود، اما اگر بازدیدکنندگان از سوی گروه‌های محلی‌، منطقه‌ای و ملی به‌عنوان «طعمه» در نظر گرفته شوند، این امر جنبۀ منفی مستقیم خواهد داشت.
این مدل (همان‌طور که مورفی تصدیق می‌کند) بسیار ساده است و قادر به اندازه‌گیری مقدار عناصر مثبت و منفی نیست، ارتباطات پیچیدۀ موجود بین همه عناصر را نشان می‌دهد.
یکی از میراث اصلی این کار نسبتاً اولیۀ مورفی تأکید بر اهمیت در نظر گرفتن اجتماعات محلی در هر مرحله از برنامه‌ریزی گردشگری است. او تأکید می‌کند که هرچه مقیاس برنامه‌ریزی کاهش می‌یابد (از حلقۀ بیرونی ملی تا حلقۀ محلی داخلی) مشارکت عمومی باید بیشتر مورد انتظار و تشویق واقع شود. دعوت به برنامه‌ریزی مشارکتی با مورفی آغاز نشد و متوقف نیز نخواهد شد – همان‌طور که هر متخصص درزمینۀ توسعۀ اجتماع می‌داند، چنین برنامه‌ریزی دشوار و وقت‌گیر است، بنابراین اغلب به‌نفع روش برنامه‌ریزی از بالا به پایین، نادیده گرفته می‌شود.