بریده‌های کتاب

محسنات پرنده‌نگری در ایران

صنعت پرنده‌نگری برای ایران دارای محسنات بسیاری است. در دنیا پرنده‌نگری دیگر فقط یک تفریح علمی نیست و پا را فراتر از این گذاشته و وارد زندگی روزمره مردم شده است. در بسیاری از کشورها از این کار حتی به‌عنوان مکملی برای آرامش دادن و بهبود بیماری‌های روانی استفاده می‌کنند. از محاسن پرنده‌نگری در ایران می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

1- کسب آرامش و انرژی مثبت

طبیعت و اجزای آن و گاهی سکوتش همیشه موجب ایجاد آرامش در وجود آدمی می‌شود. ازآنجاکه فعالیت پرنده‌نگری در دل طبیعت و در محیط باز اتفاق می‌افتد، می‌تواند انرژی مثبت و آرامش خاصی به انسان‌ها بدهد. حس خوب تماشای پرندگان درحال پرواز، شکار و یا غذا دادن به جوجه‌ها و... می‌تواند برای همه خوش آیند باشد. معمولاْ در ساعاتی که پرنده‌نگرها به‌دنبال پرنده‌ها هستند، کمتر به مشکلات و موانع زندگی فکر می‌کنند. بدون شک، مأنوس شدن با طبیعت، آرامش روحی-روانی و اخلاقی را درپی خواهد داشت.

2- ایجاد فضایی برای آشتی با طبیعت

پرنده‌نگری می‌تواند راهکاری ساده باشد برای آشتی دادن مردم با طبیعت. این موضوع حلقۀ گم‌شده در مسیر حفاظت و حمایت از محیط زیست ایران است. ایرانیان طبیعت را دوست دارند اما رفتار با آن را به‌خوبی نمی‌دانند و یا رعایت نمی‌کنند. اگر پرنده‌نگری بین عموم مردم راه پیدا کند، نقش مثبتی خواهد داشت برای این ارتباط.

3- کسب علوم مختلف

در هر سفر که یک پرنده‌نگر به‌دنبال پرنده‌ها می‌گردد، با سوژه‌ها و سؤالات بسیاری از جنبه‌های طبیعت مواجه می‌شود. به‌طور مثال برای پیدا کردن پرنده‌ها باید ابتدا زیستگاه آن را جستجو کرد. در این راه لازم می‌شود که درمورد گیاهان نیز شناخت پیدا کرد. نوع طعمه یا غذای پرنده‌ها نیز گاهی خاص است و این کار پرنده‌نگرها را تشویق به کسب اطلاعات دربارۀ آنها می‌کند. برای حضور در طبیعت گاهی لازم است که اطلاعاتی درمورد اقلیم و هواشناسی داشت. در مواردی لازم است یک پرنده‌نگر درمورد جغرافیا، خزندگان، حشرات، نوع خاک، ماهی‌ها و ده‌ها موضوع دیگر که در طبیعت با آنها مواجه می‌شود اطلاعات داشته باشد.

4- آموزش کودکان و امید به فردایی بهتر برای برای محیط زیست ایران

کودکان با ذوق و شوق خاصی با پرندگان و طبیعت ارتباط برقرار می‌کنند. پرنده‌نگری راهکاری مناسب برای بردن کودکان به طبیعت و ارائۀ آموزش‌های علمی به آنهاست. با اجرای علمی و البته برنامه‌ریزی‌شده، می‌توان با خیال راحت فردای طبیعت کشور را به دست همین کودکان سپرد. به‌شخصه اعتقاد دارم که اگر به کودکی آموزش داده می‌شود که باید به طبیعت و پرندگان احترام بگذارد، قطعاْ به پدر و مادر و همنوع خود نیز احترام خواهد گذاشت.
نکتۀ جالب‌توجه دیگر اینکه، وقتی کودکان با این تیپ از کار آشنا بشوند و علاقمندی یا استعدادی در آنها نمایان شود، می‌توانند تحصیلات آکادمیک خود را آگاهانه‌تر انتخاب نمایند. چه بسیار هستند کسانی که در رشتۀ محیط زیست و تنوع زیستی تحصیل می‌کنند اما علاقه‌ای به آن ندارند. و درمقابل افراد بیشتری هستند که با آشنا شدن و انجام فعالیت پرنده‌نگری آرزو می‌کنند که‌ای کاش زودتر با این رشته آشنا شده و تحصیلات خود را در این خصوص می‌گذراندند.

5- ایجاد اشتغال و کسب درآمد

پرنده‌نگری در دنیا دارای طرفداران زیادی است که علاقمند به سفر به همه جای دنیا و تماشای پرندگان هستند. ایران نیز دارای جاذبه‌های خوبی برای جلب پرنده‌نگرهاست. وارد این بازار شدن و ترقیب گردشگران به سفر به ایران، نیاز به راهنمای متخصص و آموزش‌دیده دارد. چندین سال است که کار آموزش در ایران درحال اجراست و هم‌اکنون کم و بیش تورهای داخلی و ورودی و درموارد معدود تورهای خروجی برگزار می‌شود. برگزاری این تورها تعداد زیادی از افراد (نظیر راهنما، راهنمای محلی و...) و مشاغل مختلف (نظیر سیستم‌های حمل و نقل، سیستم هتل‌داری، مجموعه مراکز اقامتی محلی، مجموعه فروش لوازم سفر و اپتیکی و...) را فعال خواهد کرد.
از سوی دیگر، حضور مستمر پرنده‌نگرها در یک مکان رونق اقتصادی آنجا را درپی خواهد داشت. این موضوع باعث می‌شود که افراد بومی به فکر مدیریت و حفاظت از منابع طبیعی و محیط زیست اطراف خود بیافتند. آنها استعداد، توانایی و دانش بومی فراوانی برای حفاظت از محیط پیرامون خود را دارند. خوشبختانه نمونۀ موفقی از این تجربه در ایران پیاده شده است.

6- کمک به مراکز تحقیقات، علمی و دانشگاهی

پرنده‌نگرها به‌واسطۀ پیگیری و استمرار در کار، بسیاری از موضوعات مرتبط با پرندگان (نظیر رفتارشناسی، حوزۀ پراکنش، مسیر مهاجرت و ....) را بهتر از دانشگاهیان آموخته‌اند. لذا می‌توانند تجربۀ خود را دراختیار دیگران نیز قرار دهند. در اغلب پروژه‌های بین‌المللی درخصوص پرندگان (در طبیعت) پرنده‌نگرها نقش ویژه‌ای در جمع‌آوری اطلاعات علمی دارند. بدون شک حضور پرنده‌نگرهای حرفه‌ای خارجی در ایران نیز می‌تواند به آموزش راهنمایان ما و ترویج علوم جدید بیانجامد.

7- حفاظت از نسل پرندگان و تنوع زیستی

تجربۀ سایر کشورهای دنیا نشان داده است که، زمانی که مردم برای تماشای حیات وحش یا پرنده‌نگری به مکانی مراجعه می‌کنند، شکارچی‌ها آنجا را مناسب برای کار خود ندانسته و محل را ترک می‌کنند. تصور کنید که در کنار یک تالاب هر روز عده‌ای برای تماشای پرندگان مراجعه کرده و حضور پی‌در‌پی داشته باشند، قطعاْ در این صورت محیط برای شکارچیان و صیادان پرنده ناامن و نامناسب می‌شود و کم‌کم محیط را ترک خواهند کرد. نمونۀ بارز این موضوع را می‌توان در تالاب عشق‌آباد تهران یا در تالاب کانی برازان مهاباد مشاهده کرد. این موضوع جنبۀ دیگری نیز دارد. بسیاری از شکارچیان و صیادان درصورت آشنایی علمی با پرندگان و طبیعت، و نگاه تازه به آن، منقلب شده و دیگر حیوانات را به‌شکل «موجود قابل شکار» نگاه نمی‌کنند.
این افراد (که نمونه‌های آن در ایران فراوان هستند) حافظان پروپاقرص طبیعت خواهند بود و اثرات شگرفی درزمینۀ حفاظت از موجودات از خود بجا خواهند گذاشت. موفقیت این افراد را می‌توان در دانش و تجربیات آنها از طبیعت و محیط زیست دانست که آن را در راه حفاظت و مراقبت از طبیعت به کار خواهند برد.

8- ایجاد محیط‌هایی امن در برخی نقاط شهری

این موضوع غالباْ درزمینۀ پارک‌ها و فضاهای سبز شهری دیده می‌شود اما درخصوص اماکن تفریحی طبیعی اطراف شهرها نیز تأثیر‌گذار است. حضور مداوم پرنده‌نگرها در پارک‌ها و فضاهای سبز شهری و اماکن طبیعی اطراف شهرها برای تماشای پرندگان و سرک کشیدن به تمام نقاط با دوربین‌های چشمی و عکاسی، باعث می‌شود تا به‌نوعی خلافکاران اجتماعی مکان را مناسب ندیده و محیط را ترک کنند. نمونة موفق این موضوع برخی از پارک‌های جنوب تهران است.

9- ایجاد فضایی مفرح و شاد برای بازنشسته‌ها

در بسیاری از کشورهای دنیا خصوصاْ کشورهای توسعه‌یافته، افراد برای دوران بازنشستگی خود برنامه‌های کاری و سفر‌هایی را هدف‌گذاری می‌کنند تا علاوه‌بر سلامت جسم، سلامت روحی-روانی خود را نیز حفظ کنند. متأسفانه در ایران بسیارند افراد بازنشسته‌ای که صبح‌ها به پارک رفته و عصر به خانه برمی‌گردند و کار مفیدی نیز انجام نمی‌دهند. پرنده‌نگری می‌تواند این قشر از جامعه را مشغول کند. با توجه به تجارب جهانی، بی‌شک این کار روحیه‌ای تازه به این افراد داده و آنها را تشویق به جنب و جوشی تازه، مطالعه، رقابت‌های ساده و علمی، ورزش از طریق راهپیمایی کردن برای یافتن پرنده و... خواهد کرد.

10- یافتن دوستان هم‌عقیده و هم‌فکر

در سفرهای پرنده‌نگری شما با افرادی آشنا می‌شوید که در افکار و علایق به شما شباهت‌های زیادی دارند. این اشتراکات می‌تواند باعث پدید آمدن دوستی‌های عمیق و پایدار شود. در این نوع رفاقت، سن و سال و موقعیت مالی و اجتماعی اهمیت چندانی ندارد زیرا علاقمندی مشترک شما (پرنده، پرنده‌نگری و طبیعت) باعث این دوستی شده است.

کتاب‌های مرتبط

پرنده‌نگری

250,000 تومان
وزن 1 کیلوگرم
نام مولف

پرویز بختیاری

شابک

9786007127810

تعداد صفحه

351

سال انتشار

1402

نوبت چاپ

چهارم

قطع کتاب

وزیری

نوع جلد

شومیز

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *