بخشی از کتاب راهنمای گردشگری سلامت
توریسم درمانی را میتوان به عنوان امری بین دستگاهی دانست که به علت داشتن متولیان متعدد به هماهنگی بیشتر نیاز دارد. وزارت میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری، وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی، وزارت امور خارجه و وزارت رفاه و تامین اجتماعی از جمله دستگاههایی هستند که با توجه به حوزه اختیارات خود هر کدام به نوعی در این موضوع تصمیم گیرنده میباشند. متولیان اصلی گردشگری سلامت شامل سه نهاد زیر میباشد.
- وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی
- وزارت بهداشت و درمان وآموزش پزشکی
- وزارت امور خارجه
توسعه و گسترش توریسم پزشکی نیازمند همیاری و همکاری بیشتری (در مقایسه با سایر کشورها) است که متاسفانه تاکنون این هماهنگی به شکل کاملی وجود نداشته است.
1- وزارت میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری
تهیه طرح جامع گردشگری سلامت از جمله اقدامات انجام شده در مجموعه ستاد گردشگری سلامت وزارت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری است. این طرح با هدف سیاست گذاریهای کلان در زمینه گردشگری درمانی، استفاده از پتانسیلهای بالقوه نظام بهداشت و درمان، ایجاد امکانات قوی بازاریابی بینالمللی به منظور توسعه و تجهیز گردشگری درمانی و ...، تهیه و تدوین شده است. حضور در نمایشگاههای خارج از کشور به خصوص در کشورهای حوزه خلیج فارس از دیگر اقدامات وزارت بوده است. ستاد گردشگری سلامت طرح جامع "ایمنی پزشکی گردشگر" که بر اساس قطعنامه نهمین اجلاس سازمان جهانی گردشگری تدوین شده است را نیز در دستور کار خود دارد.
از دیگر برنامههای این ستاد ایجاد زمینههای لازم برای بیمه گردشگران ورودی و خروجی از طریق انعقاد تفاهم نامه با شرکتهای بیمه سینا و کارآفرین است که به امضاء طرفین رسیده و آماده اجرا است. انجام مطالعات درباره مراکز آب درمانی و تلاش برای جذب سرمایهگذاری برای ساخت این مراکز از دیگر برنامههای وزارت میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری است،
از جمله رقبای ایران در امر گردشگری درمانی در منطقه میتوان به کشورهای هند، سنگاپور، دبی و اردن اشاره کرد که برای جذب کشورهای آسیایی مشغول برنامهریزی هستند.
2- وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی
وزارت بهداشت نیز در زیر مجموعه معاونت درمانی خود مدیریت گردشگری سلامت تشکیل داده است که در حال حاضر مشغول برنامهریزی و هماهنگی در معاونت درمانی این وزارتخانه و دیگر دستگاههای مسئول است.
تلاش برای جذب بیمار، فراهم شدن مقدمات ورود بیماران به ایران، نظارت بر مراکز درمانی و جمعآوری بیماران از جمله جزئیات طرحهای وزارت بهداشت در گردشگری درمانی است. همچنین در این طرحها قرار است بیمارستانها و مراکز درمانی که بیماران خارجی را درمان میکنند، موظف شوند تا مشخصات بیمار را به وزارت بهداشت اعلام نمایند. بر اساس این طرح بیمارستانها و موسسات درمانی فعال در این امر، باید در زمره بیمارستانهای درجه یک باشند و مجموعهای از خدمات مناسب درمانی را نیز ارائه دهند. پس از اجرای این طرح، مجموعهای از بیمارستانها و مراکز درمانی که دارای شرایط پذیرش بیمار خارجی باشند به بیماران خارجی معرفی میشوند.
یکی دیگر از وزارتخانههایی که با صدور روادید درمان (ویزایT) با گردشگری سلامت ارتباط برقرار میکنند وزارت امور خارجه میباشد. سفر کردن به کشورهای گوناگون به انگیزههای مختلفی صورت میگیرد و کشورهای سراسر جهان برای مدیریت ورود و خروج مسافران به کشور خود روادیدهای گوناگون تعریف کردهاند و برای هر یک قوانینی متناسب با انگیزه سفر و مسافر وضع نمودهاند، روادید نوع (T) یکی از مجموعه روادیدهای اداره گذرنامه وزارت امور خارجه است که اخیرا به مجموعه انواع روادیدها پیوسته است.
روادید نوع (T) برای کسانی صادر میشود که به دنبال دریافت خدمات درمان و سلامت هستند. این ویزا حتی شامل آب درمانی، چکاپ و هرگونه خدمات زیبایی میشود. بر اساس تسهیلات تعریف شده در این روادید، یک نفر میتواند به عنوان همراه بیمار با این روادید وارد کشور شود. یکی دیگر از تسهیلات تعیین شده برای این ویزا صدور سریع آن است و هزینه پرداختی روادید 50 درصد کمتر از روادید ورود است. متقاضی روادید درمان میتواند این روادید را در کوتاهترین زمان بگیرد، بیآنکه هزینه فوریت بپردازد. در انواع دیگر روادید، چنانچه فرد خواهان فوریت در صدور روادید باشد، 50 درصد هزینه روادید برای فوریت به آن افزوده میشود.