ریسک‌های موجود در انبار

در محیط‌های کار رویدادهایی رخ می‌دهند که می‌تواند باعث حوادثی جبران‌ناپذیر و حتی جان باختن و آسیب دیدن منابع انسانی شود. این حوادث اغلب به‌علت عدم شناسایی خطرات بالقوه و آموزش صحیح کارگران اتفاق می‌افتد، از ‌این ‌رو شناسایی و ارزیابی خطرات محیط کار می‌تواند از حوادث بسیاری پیشگیری کند. امروزه افزایش پیچیدگی‌ و عدم ‌قطعیت‌ها در مدیریت منابع انسانی موجب دشوارتر شدن کسب‌وکار و مدیریت ریسک‌های تخصصی در شرکت‌ها شده‌اند. میزان تحمل‌ شکست، در مدیریت ریسک از سوی جامعه و سهامداران کاهش یافته و قوانین و مقرّرات نیز الزامات سخت‌گیرانه‌تری را پدید آورده است. وقوع حوادث غیر‌مترقبه و تحمیل شکست به سازمان می‌تواند در مواردی جبران‌ناپذیر شده و یا شرایط سازمان را بحرانی کند، در این وضعیت چگونه می‌شود به ریسک توجّه نکرد؟ دو فرایند کاری مشابه با هزینه‌های مشابه و مباحث مشابه ممکن است از نظر ویژگی ریسک با هم متفاوت باشند. فرآیند ارزیابی ریسک، نخستین مرحله از مجموعة فعّالیت‌های مدیریت ریسک است. ارزیابی ریسک برای پاسخ به این پرسش‌های انجام می‌شود: وقوع یک ریسک خاص چقدر آسیب در پی خواهد داشت؟ احتمال وقوع هر ریسک چقدر است؟ کنترل هر ریسک چقدر هزینه دارد؟ کنترل ریسک مقرون به صرفه است یا نه؟ مهم‌ترین فایدة ارزیابی ریسک، کمک به تصمیم‌گیری صحیح در انتخاب راه‌حل‌های امنیتی است. اغلب مدیران یک مجموعه زمان و انرژی لازم برای ورود به جزئیات مربوط به ریسک را ندارند، از این‌رو، خروجی ارائه‌شده به آنها توسط کارشناسان که معمولاً مسئول انجام ارزیابی ریسک هستند، اعداد و ارقام و نمودارهایی است که به تصمیم‌گیری آنها کمک می‌کند. ارزیابی ریسک می‌تواند ضرورت هزینه‌کردها درزمینۀ امنیت را برای تصمیم‌گیران مجموعه اثبات کند. نتایج ارزیابی ریسک به جهت‌گیری صحیح در انتخاب راه‌حل‌ها که همان دفع تهدیدهای اصلی است، کمک می‌کند، و نیز می‌تواند در تولید و اصلاح خط‌مشی‌های امنیت سازمان استفاده شود.
ریسک‌های عمدۀ محتمل در انبار را می‌توان در سه گروه، ریسک‌های محتمل در ورود به انبار، ریسک‌های محتمل در نگهداری موجودی‌ها و ریسک‌های محتمل در خروج از انبار، نام برد که موارد عمدۀ آنها در ادامه عنوان شده است:

ریسک‌های محتمل در ورود به انبار

این ریسک‌ها شامل مواردی هستند که در ادامه به موضوعات محتمل پرداخته می‌شود:

1.  عدم انطباق کالای دریافتی با استانداردها و ویژگی‌های مدنظر در درخواست خرید؛
2.  وجود چالش در تفاوت‌های کیفی کالای دریافتی مدنظر در درخواست خرید؛
3.  ارسال کالاهای تاریخ‌گذشته و فاسد توسط تأمین‌کننده؛
4.  ارسال کالاهای معیوب توسط تأمین‌کننده؛
5.  تحویل گرفتن کالاهایی که در طول مسیر معیوب، شکسته و یا در اثر حمل نامناسب در معرض سرما و گرما فاسد شده باشد؛
6.  وجود خطرات محتمل در تخلیۀ کالا‌ها و اجناس در بارانداز که احتمال آسیب دیدن، کالاها، کارکنان و یا ماشین‌آلات درصورت عدم اجرای فرآیندهای ایمن و استاندارد وجود دارد؛
7.  خطرات احتمالی در زمان چیدمان کالاها در انبار‌ها و قفسه‌ها.

ریسک‌های محتمل در نگهداری موجودی‌ها

1. ریسک‌های احتمالی ناشی از سرقت مواد، اجناس و کالاها از سوی سارقین بیرون سازمانی؛
2.  ریسک‌های احتمالی ناشی از سوء‌استفاده از مواد، اجناس و کالاهای موجود در انبار از سوی کارکنان انبار یا سایر کارکنان سازمان؛
3.  وجود احتمال فساد‌پذیری موجودی‌ها درصورت عدم رعایت نقطۀ سفارش و یا عدم رعایت روش‌های استاندارد گردش موجودی‌ها؛
4.  احتمالات ناشی از حوادث مترتب از چیدمان غلط، مانند سقوط قفسه‌ها؛
5.  ریسک‌های ناشی از حوادث طبیعی مانند سیل، زلزله و طوفان؛
6.  خطرات ناشی از مشکلات تأسیساتی مانند، ترکیدگی و نشتی لوله، آبگرفتگی ناشی از فوران چاهک‌های فاضلاب، نشتی گاز و انفجار، اتصالات الکتریکی و آتش‌سوزی؛
7.  احتمالات ناشی از فاسد شدن موجودی‌ها به‌دلیل عدم کنترل و ثبات رطوبت یا دمای محیط، مثل خاموشی یا خرابی سردخانه‌ها یا سیستم‌های گرمایشی؛
8.  ریسک‌های ناشی از حملۀ حشرات و جوندگان؛
9. خطرات احتمالی ناشی از نگهداری غیر‌اصولی مواد شیمیایی، قابل احتراق و انفجار؛
10.  خطرات ناشی از احتمال حریق در انبارها و عدم کنترل به‌موقع به‌دلیل وجود اشکال در سیستم‌های اعلان حریق و اطفاء حریق.

ریسک‌های محتمل در خروج از انبار

1. اشتباه در تحویل و خروج اجناس مغایر با درخواست کالاها و مندرج در حواله‌ها؛
2.  خطرات احتمالی در آسیب دیدن اجناس، کارکنان و ماشین‌آلات هنگام حمل یا بارگیری.

در راستای تقویت اثربخشی و کارایی در سازمان و حداکثر‌سازی بهره‌وری و مدیریت ریسک، هر سه گروه ریسک‌های محتمل را می‌توان تا حد صفر کاهش داد. این مهم جز در سایۀ برنامه‌ریزی و پیش‌بینی صحیح، اجرای دقیق ضوابط، رعایت منظّم آیین‌نامه‌ها، دستورالعمل‌ها و الزامات حاکم بر انبارداری، اجرای صحیح فرآیندهای موجود در کلّیۀ مراحل انبارداری از ورود تا نگهداری و خروج کالا از انبار، میسر نخواهد بود. اما درصورت عمل به موازین اشاره‌شده که هریک از آنها به تفصیل در این کتاب مورد بحث قرار گرفته است، می‌توان حداکثر ایمنی قابل دستیابی و حاشیۀ امن را برای کلّیۀ ذینفعان از کارکنان انبار و سایر واحدها تا مدیران، مالکان و طرف حساب‌های سازمان فراهم کرد.