تعاریف و مفاهیم مربوط به باشگاه‌ها

تعریف باشگاه

باشگاه معادل واژه انگلیسی club است و به مجامعی اطلاق می‌شود که اعضای آن، به میل خود و طبق اساسنامه تصویب‌شده برای دست‌یابی به اهداف مشترک، بهسازی شرایط زندگی و کسب امتیازات برای جامعه خود، گردهم می‌آیند و معمولاً به طبقه یا گروه اجتماعی معینی تعلق دارد، مانند کلاس‌های مهارت‌های زندگی، کلاس‌های موفقیت برای بهبود شرایط زندگی و کلاس‌های ورزشی و کسب امتیازات برای جامعه.
باشگاه محلی است که مردم در آن، با پیوند مشترکی از تشابهات تجربی، سلیقه‌ای و حرفه‌ای، برای اهداف اجتماعی یا تفریحی، گردهم می‌آیند.
باشگاه همکاری و مشارکت دو فرد یا بیشتر، با هدف مشترک و منافع یکسان، است.

تعریف مراکز تفریحی

مراکز تفریحی اماکنی هستند که افراد برای گذراندن اوقات فراغت از آن استفاده می‌کنند. استفاده‌کنندگان از مراکز تفریحی لزوماً عضو آن مرکز نیستند.
تاریخچه شکل‌گیری باشگاه‌ها
کلمه Club از سال 1659 میلادی در انگلستان، برای مصاحبت و همنشینی در میخانه‌ها مورد استفاده قرار گرفت. از همان زمان، گردهمایی‌های دوره‌ای غیررسمی و دوستانه برای صرف نوشیدنی و شام و پرداخت مخارج جلسات توسط افرادی که دور هم جمع شده بودند اتفاق افتاد. از باشگاه‌های معروف آن زمان در لندن می‌توان Friday street و Bread street را نام برد.
قهوه‌خانه‌ها در قرن 17، با معرفی قهوه، وارد مرحله پردوام‌تری شدند و باشگاه‌ها شکل توسعه‌یافته قهوه‌خانه‌های قدیمی هستند. اواخر قرن 17 و اوایل قرن 18 در لندن، قهوه‌خانه‌ها و باشگاه‌ها، علاوه ‌بر موضوعات ادبی و هنری، وارد محافل سیاسی و توسعه ایده‌های جمهوری‌خواهی شدند، که با دستور پادشاه انگلیس تعطیل شد و بعد به اعتراض مردم منجر شد که باعث شد بعدها دوباره باشگاه‌ها و قهوه‌خانه‌ها به‌ شکل دیگری بازگشایی شوند.

ویژگی‌های باشگاه‌ها در قرن 17 و 18

1- رابطه مالی و دائمی بین اعضا وجود نداشت و هر فرد آزاد بود بعداز پرداخت هزینه غذای خود، به ارتباط خود با باشگاه خاتمه دهد.
باشگاه‌ها دائمی نبودند و هر گروهی می‌توانست باشگاه مخصوص به خود را ایجاد کند.
باشگاه‌ها مخصوص آقایان بود و جزئی از زندگی روزمره آن‌ها تلقی می‌شد.
وضعیت باشگاه‌ها در اواخر قرن 18 و اوایل قرن 19
در این زمان، ایده توسعه باشگاه با ترکیب مرکز یا محل اقامتی کامل شد. گروه‌های کاری، نظیر افسران نیروی دریایی، نظامیان، وکلا و ...، که به‌دلیل شغل خود، نیازمند حضور در شهرهای اصلی بودند، مخصوصاً شهر لندن، به‌مدت طولانی می‌ماندند. به همین دلیل، با توجه به نبودن هتل‌های امروزی، معمولاً خانه‌های مسکونی، با تغییر کاربری برای استفاده این گروه، به مکان اقامتی تبدیل شد.
طبقه اول این ساختمان‌ها معمولاً قهوه‌خانه یا رستوران بود و طبقات بالا اتاق‌هایی برای اقامت مسافران. به‌تدریج در جهان انگلیسی‌زبان، باشگاه‌ها گسترش یافت و شکل فعالیت آن تخصصی و ویژه شد، مانند باشگاه قایق‌سواری و تیراندازی.
ویژگی‌های باشگاه‌ها در عصر حاضر (امروزی)
افرادی را به‌عنوان عضو به‌کار می‌گمارند.
افراد برای گذران اوقات فراغت در باشگاه به فعالیت می‌پردازند.
حس وفاداری بین افراد نسبت‌به یکدیگر و نسبت‌به باشگاه وجود دارد.
افراد با استفاده از فیلترهای خاص، که ناشی از علایق آن‌هاست، جذب باشگاه‌ها می‌شوند.
اعضا در باشگاه به‌عنوان نردبان ترقی و پیشرفت یکدیگر و گروه عمل می‌کنند.
در باشگاه‌ها، انسجام و یکپارچگی بیشتری وجود دارد.
غالباً غیردولتی هستند.
عضویت افراد در باشگاه‌ها الزامی است.
انگیزه مردم برای عضویت و پیوستن به باشگاه‌ها
عده‌ای به ‌دنبال فضای منحصربه‌فرد هستند و عضویت در باشگاه را به‌مثابه قرار گرفتن در جایگاه اجتماعی می‌دانند.
عده‌ای به‌دلیل امکانات تفریحی باشگاه‌ها به عضویت آن درمی‌آیند.
عده‌ای به‌دلایل زیر، به برخی باشگاه‌ها می‌پیوندند:
نزدیک بودن و دسترسی به باشگاه‌ها
امکانات منحصربه‌فرد برخی باشگاه‌ها
عدم انتظار و در صف ‌ایستادن برای ورود به باشگاه
عده‌ای عضویت در باشگاه را راهی برای پیشبرد کسب‌وکار خود می‌دانند، زیرا با گروه‌های همکاران حرفه‌ای خود در باشگاه حضور می‌یابند.
عده‌ای باشگاه را مکان ویژه و مؤثری برای مواجه شدن با مشتری‌هایشان می‌دانند.
عده‌ای از طرف شرکت‌هایی که در آن کار می‌کنند، به‌عضویت باشگاهی خاص درمی‌آیند.
عده‌ای به‌دلیل سنت خانوادگی عضو باشگاه می‌شوند.
عده‌ای برای شناخت خود و ظرفیت وجودیشان برای انتخاب تفریحاتی که از آن لذت می‌برند عضو می‌شوند.
عده‌ای برای ارضای نیازهای روحی و روانی و اجتماعی خود به عضویت باشگاه درمی‌آیند.
عده‌ای برای گذراندن اوقات فراغت در جمع افرادی که هم‌فکر و هم‌سلیقه‌شان هستند به باشگاه می‌پیوندند.
عده‌ای نیز برای دست‌یابی به اهداف مشخص، با توجه به فعالیت باشگاه (آموزشی، ورزشی، اجتماعی، هنری، سیاسی، مذهبی، خیرخواهانه و...).
بررسی میزان موفقیت باشگاه (مراکز تفریحی)
مقایسه عملکرد باشگاه با اهداف از‌ پیش تعیین‌شده
کیفیت خدمات ارائه‌شده منطبق با نیاز و رضایت مشتری
میزان نیل به اهداف باشگاه
نظرسنجی برای میزان موفقیت باشگاه
برای نظرسنجی می‌توان از پرسشنامه‌ای که براساس روش‌پژوهشی طیف لیکرت است، استفاده کرد، که در‌این روش، باید 5 مورد را در امتیازات خود قرار دهیم:
2- عالی (امتیاز 5)
خوب (امتیاز 4)
متوسط (امتیاز 3)
بد (امتیاز 2)
خیلی بد (امتیاز 1)
هر مرکزی برای تعیین میزان موفقیت خود می‌بایست عملکرد خود را، با اهداف از پیش تعیین‌شده، مقایسه نماید. اهداف معمولاً به‌صورت کمی (عدد، رقم، زمان) تعریف می‌شود و مدیران به‌راحتی می‌توانند میزان تحقق اهداف را بسنجند. ازسوی ‌دیگر، کیفیت خدمات ارائه‌شده یا به‌عبارتی کیفیت تحقق اهداف بسیار اهمیت دارد.
سنجش کیفیت خدمات، با دریافت نظرات مشتریان، امکان‌پذیر است. فرم‌های نظرسنجی کمک می‌کند موضوعات کیفی به عدد و رقم تبدیل شده و درنهایت درصد رضایت مشتری تعیین گردد.

طبقه‌بندی باشگاه‌ها

براساس ماهیت: رسمی (به‌ثبت رسیده) – غیررسمی (به‌ثبت نرسیده)
براساس مالکیت: خصوصی (حقیقی، شخصی) - دولتی
براساس وسعت یا قلمرو: واحد – زنجیره‌ای
براساس نوع عضویت: بسته (گروهی خاص) – باز (عمومی)
براساس میزان حضور: با تأکید بر مکان (حضور الزامی است) - بدون تأکید بر مکان (حضور الزامی نیست)
براساس نوع فعالیت: ورزشی- مذهبی- آموزشی- علمی- فرهنگی- سیاسی- خیریه- خیرخواهانه

برای ادامه، به کتاب مراجعه کنید.