سازمان جهانی گردشگری

امروزه سازمان جهانی گردشگری شناخته‌شده‌ترین و پیشتازترین سازمان بین‌المللی درزمینۀ مسافرت و گردشگری است. این سازمان مجمعی است که به سیاست‌گذاری گردشگری و بیان مباحث عملیاتی فنون گردشگری می‌پردازد. در این سازمان بیش از 150 کشور و 300 عضو وابسته ازجمله انجمن‌های گردشگری، مؤسسات آموزشی، گروه‌های هتل‌ها، مؤسسات عمومی- خصوصی و تور اپراتورها به فعالیت مشغول‌اند. سازمان جهانی گردشگری یکی از آژانس‌های تخصصی سازمال ملل است، که دفتر مرکزی آن در مادرید واقع شده است. همچنین، به‌عنوان عضو دائمی، در جلسات اجرایی، به‌منظور پیشبرد استراتژی‌های جهانی در پاسخ به نیازِ همکاری اقتصادی و توسعه، مشارکت فعال دارد.
حضور فعالانۀ سازمان جهانی گردشگری در جلسات مشارکتی سازمان ملل موجب برجسته‌شدن نقش گردشگری در حمایت از توسعۀ اجتماعی- اقتصادی و دستیابی به اهداف توسعه در هزارۀ جدید می‌شود.
آژانس‌های تخصصی سازمان ملل به‌صورت خودمختار به فعالیت می‌پردازند و منشور، بودجه، هیئت حاکمه، کارمندان، و فعالیت‌های انتشاراتی مخصوصِ خود را دارند. این آژانس‌ها گزارش‌های خود را سالانه یا دوسالانه به شورای اقتصادی و اجتماعی ارائه می‌کنند. مجمع عمومی سازمان ملل بودجۀ این آژانس‌ها را بررسی می‌کند و نظرهای خود را در این خصوص اعلان می‌دارد. با این همه، این آژانس‌های تخصصی به‌صورت مستقل نظارت و رهبری نهایی فعالیت‌هایشان را برعهده دارند.
بنابراین، سازمان جهانی گردشگری، که تحت نظارت سازمان ملل است، نقش مرکزی و اصلی پیشبرد و توسعۀ گردشگری مسئولانه، پایدار و جهان‌شمول را برعهده دارد. هدف اصلی این سازمان کمک به توسعۀ اقتصادی، تفاهم بین‌المللی، صلح، شکوفایی و احترام جهانی برای حقوق بشر و آزادی‌های اساسی است. برای دستیابی به این هدف، این سازمان توجه خاصی به علایق کشورهای درحال‌توسعه درخصوص گردشگری نموده است.
سازمان جهانی گردشگری وابسته به سازمان ملل در سال 1925، با تأسیس اتحادیۀ بین‌المللی سازمان‌های رسمی تبلیغات گردشگری در لاهه، بنیان نهاده شد. این سازمان در ادامه و پس از جنگ جهانی دوم، به اتحادیۀ بین‌المللی سازمان‌های رسمی گردشگری (IUOTO) تغییر نام و به ژنو تغییر مکان داد. متعاقباً این سازمان به سازمان جهانی گردشگری (WTO) تغییر نام داد و اولین مجمع عمومی آن در ماه مۀ 1975 در مادرید تشکیل جلسه داد. دبیرخانۀ این سازمان در ابتدای سال بعد، با همکاری حکومت اسپانیا ساختمانی برای این سازمان اختصاص داد و فعالیت خود را آغاز کرد. در سال 1976، سازمان جهانی گردشگری وابسته به سازمان ملل به آژانس اجرایی برنامه‌های توسعۀ سازمان ملل تبدیل شد و در سال 1977، توافق‌نامۀ همکاری رسمی بین این سازمان و ایالات متحده به امضا رسید. در اکتبر 2003، سازمان جهانی گردشگری به یکی از آژانس‌های تخصصی سازمان ملل تبدیل شد و بر نقش پیشتازانۀ خود در گردشگری بین‌المللی دوباره تأکید کرد.
سازمان جهانی گردشگری در فعالیت‌های متعددی مشارکت دارد. انتقال اصول زیربنایی و گردشگری به کشورهای درحال‌توسعه وظیفۀ اصلی این سازمان است. در این خصوص، این سازمان سال‌ها تجربۀ خود درخصوص اهداف توسعۀ پایدار را به کشورهای گوناگون جهان انتقال می‌دهد. برنامه‌های این سازمان برپایۀ سیاست‌های پایداری قرار دارند تا به‌موجب آن‌ها این اطمینان حاصل شود که منافع اقتصادی توسعۀ گردشگری باعث آسیب‌رساندن به محیط یا فرهنگ‌های محلی نمی‌شود.
علاوه بر این، سازمان جهانی گردشگری فعالیت‌های بارزی را درخصوص آمار و ارقام گردشگری و تحقیقات بازار انجام می‌دهد. تحقیقات یکی از مهم‌ترین کمک‌های این سازمان به گردشگران بوده است. به‌موجب این تحقیقات، استاندارهای بین‌المللی برای اندازه‌گیری تأثیرات گردشگری در اقتصاد ملی و پیش‌بینی روند آتی توسعۀ محصولات تهیه و تدوین شده است که از طریق انتشارات این سازمان در دسترس عموم قرار می‌گیرد.
توسعۀ منابع انسانی یکی دیگر از اهداف این سازمان است. این سازمان استانداردهایی برای آموزش گردشگری تدوین کرده است. شورای آموزشی سازمان جهانی گردشگری، که متشکل از مؤسسات تحقیقاتی و آموزشی است، درخصوص اجرای برنامه‌های آموزشی فعالیت می‌کند. یکی از این فعالیت‌ها برنامۀ اعتبارگذاری برای مؤسسات آموزشی گردشگری (Ted Qual) و آزمون استعدادیابی فارغ‌التحصیلان گردشگری است. این دو مورد نمونه‌هایی از تلاش‌های سازمان جهانی گردشگری درخصوص ترغیب استانداردسازی دوره‌های تحصیل و یکسان‌سازی مدارک گردشگری در سطح بین‌المللی است. این سازمان همچنین سمینارها و دوره‌های آموزش از راه دور و دوره‌های کاربردی را برای مقامات گردشگری کشورهای عضو برگزار می‌کند.
سازمان جهانی گردشگری در تلاش است تا با حذف یا کاهش اقدامات و الزامات دست‌و‌پاگیر حکومتی و استانداردسازی صدور گذرنامه و ویزا و مواردی از این قبیل روند مسافرت بین‌المللی را تسهیل کند. آن‌ها در تلاش‌اند تا با آزادسازی تجارت و فراهم‌آوردن زمینه برای مسافرت افراد معلول و افزایش ایمنی و امنیت و استانداردهای فنی، کیفیت گردشگری را ارتقا دهند. علاوه بر این، ‌تلاش‌هایی درخصوص توسعۀ وضعیت گردشگری کشورهای عضو از طریق روابط رسانه‌ای مؤثر و شفاف‌سازی اطلاعات در دست اقدام است.