خصوصیات مطلوب مدیریت ژئوتوریسم

ژئوتوریسم می‌تواند براساس قوانین كلیدی كه اغلب برای دیگر اشكال پایدار گردشگری هستند توصیف شود. خصوصیات آن از منظر زمین‌شناسی مورد تمركز بوده و دیگر جنبه‌های زیست‌محیطی، آموزشی و مزایای جامعه محلی را نیز تقویت كرده و بهبود می‌بخشد. ژئوتوریسم از طریق برنامه‌ریزی در سطح ملی و منطقه‌ای مورد ارزیابی و كنترل قرار می‌گیرد.
هدف از ژئوتوریسم این است كه فرصت‌های توسعه گردشگری را تقویت كرده و درعین‌حال حمایت و مراقبت از میراث زمین‌شناسی را تضمین كند. ذینفعان در صنعت ژئوتوریسم مهم هستند و شامل جامعه میزبان، سرمایه‌گذاران و برنامه‌ریزان، مدیران مناطق حفاظت‌شده، سازمان‌های حمایتی غیر‌دولتی و خود گردشگران هستند. گردشگران كسانی هستند كه در تورهای زمین‌شناسی عموماً علاقمند به مشاهده تغییرات زمین‌شناسی و دیگر ویژگی‌های ژئولوژیك و تعامل با جوامع محلی مانند شركت در فعالیت‌ها هستند. این امر وقتی كه آنان با مردم محلی از طریق مشاهده جاذبه‌های زمین‌شناختی تعامل دارند یا در فعالیت‌های مربوطه شركت می‌كنند، اتفاق می‌افتد. راهنمایان محلی اغلب برای گردشگران ارزشمند هستند چون آنان فهم و درك خوب محیطی و پیرامونی از محیط زیست و فرنگ را مهیا می‌سازند. دخالت جامعه محلی به‌دلیل مزایای اقتصادی و اجتماعی گردشگری، موجب افزایش حمایت آنان از گردشگری می‌شود. پیشرفت ژئوتوریسم برای ساكنان محلی، تولید درآمد، اشتغال و پیشرفت مهارت را در بر دارد. بنابراین ژئوتوریسم می‌تواند به‌عنوان راهی كه در آن زمین‌شناسی مدیریت و حمایت می‌شود، آن هم از طریق تلاش‌های مردم محلی و ذینفعان دیگر، نگریسته شود.
با توسعه ژئوتوریسم، شماری از ذینفعان می‌توانند بهره‌مند شوند اما با حفظ پروژه‌های مدیریتی زمین‌شناسی جامعه‌محور به حفاظت و پیشرفت هم خواهیم رسید، برای مثال اهمیت‌دهی به برنامه‌ریزی و تلاش‌های مدیریتی در جهت ترویج صنعت گردشگری پایدار در ایسلند از طریق یكپارچگی ژئوتوریسم در استراتژی گسترش و توسعه كلی مقصد براساس برنامه‌های توسعه ملل متحد. برنامه پنج‌ساله توسعه گردشگری به‌عنوان ابزاری برای توسعه اقتصادی و اجتماعی و روشی برای مراقبت و حمایت میراث طبیعی و فرهنگی منطقه نگریسته شده است. باوجود شاخص گردشگری، زمین‌شناسی در مركزیت است و تمركز و توجه زمین‌شناسی جایی است كه ژئوتوریسم علناً از دیگر اشكال گردشگری متفاوت است. تأكید بر روی زمین‌شناسی نیازمند دانش متخصصان در 1- ارائه مكانی برای دسترسی عموم و مدیریت تأثیرات منفی بالقوه، 2- مدیریت مكان به‌ویژه حمایت و مراقبت زمین‌شناسی، 3- و فراهم آوردن محركی به‌شكل آموزشی، تحصیلی و تشریحی است.
ابعاد مدیریت ژئوتوریسم
ابعاد اساسی مدیریت گردشگری زمین‌شناسی عبارتند از:
1- دیدگاه‌ها: تصمیماتی هستند كه برپایه دید كلی از توسعه ژئوتوریسم در یك ناحیه، گرفته می‌شود.
2- ناحیه: بدین معناست كه منطقه موردنظر براساس نوع فعالیت‌های ژئوتوریسم و زیربنایی كه باید توسعه پیدا كند به ناحیه‌های تخصصی تقسیم می‌شود.
3- قوانین: آیین‌نامه‌ای كه برای فعالیت‌های ژئوتوریسم و نواحی تأسیس شده و امكانات و زیربناها، با توجه به تصمیمات كلی وضع شده است. برخی از این احكام به‌صورت قوانین وضع می‌شوند و برخی به‌شكل رهنمودهای اختیاری و یا پیشنهادات وضع می‌شوند. به‌عنوان مثال: وضع استانداردها و ضوابطی برای گردشگری مانند كیفیت زیست‌محیطی و یا ضوابطی مبنی‌بر استفاده از زمین داخل و یا اطراف مناطق گردشگری. قوانین موجود باید به‌منظور حل هرگونه ناسازگاری میان خط‌مشی‌ها و وضع قوانین موجود مورد بازبینی قرار گیرند.
4- مجوز و كنترل فعالیت‌های ژئوتوریسم و زیربناهایی كه در خدمت اجرای مقررات هستند: اقدامات گوناگونی می‌توانند به كار گرفته شوند، به‌عنوان مثال: تصویب كردن و یا جواز دادن به یك فعالیت گردشگری جدید. امكانات و فعالیت‌های گردشگری موجود باید به‌منظور اطمینان حاصل كردن از انطباقشان با آیین‌نامه‌ها بررسی شوند.
5- توسعه ژئوتوریسم: در مدیریت ژئوتوریسم، آیین‌نامه و بررسی و كنترل فقط یك بخش هستند. مقامات و ذینفعان نیز می‌توانند با شروع ابتكارات در توسعه محصولات گردشگری، بازاریابی و بهبود خدمات نقشی فعال در توسعه ژئوتوریسم داشته باشند.
6- پشتیبانی ابتكارات توسعه ژئوتوریسم: رویكرد مثبت و فعال درخصوص توسعه ژئوتوریسم گاهی می‌تواند از طریق ایجاد بهترین روال توسعه گردشگری، از اجرای آیین نامه‌ها پشتیبانی كند و یا آن را جایگزین كند و بدین ترتیب از انجام شدن فعالیت‌های نامطلوب جلوگیری كند.
7- استفاده از ابزارهای اقتصادی شامل حق كاربری قشری، یارانه، مالیات‌ها وجریمه‌ها بخشی از رویكرد فعال مدیریت ژئوتوریسم است.
همچنین باید اساس مدیریت كارآمد و متداوم ژئوتوریسم راكه برای موفقیت بلندمدت ژئوتوریسم بسیار ضروری است را مهیا سازد. جاذبه‌های ژئوتوریسم عمدتاً دارای پایه‌های طبیعی بوده‌اند و ژئوتوریسم مسئولانه بیان می‌دارد كه تشكل‌ها باید به‌طور فعالی در ژئوتوریسم محدوده خود درگیر شوند، توسعه پایدار را اجرا كنند و از امنیت و ایمنی بازدید‌كنندگان اطمینان حاصل كنند.
جنبه‌های دیگری كه نیازمند توجه هستند مدیریت بازدید‌كنندگان و تجربه بازدید‌كنندگان است. راز دستیابی به توسعه ژئوتوریسم موفق در برنامه‌ریزی، توسعه، مدیریت و بازاریابی مناسب است. به‌عنوان اولین قدم، ژئوسایت‌ها باید به‌صورت انفرادی و یا گروهی توسعه یابند. ژئوپارك‌ها در مناطق مشخصی قادر به توسعه هستند. از نقطه‌نظر اقتصادی یك ژئوپارك تنها در زمانی باید تأسیس شود كه ژئوسایت‌های كافی در منطقه وجود داشته باشد. برای ادامه، به کتاب مراجعه کنید.