جغرافیای گردشگری در سرزمین‌های جزیره‌ای کوچک

ایالت‌های جزیره‌ای کوچک سرزمین‌هایی هستند که از دهۀ 1990، توجه خاصی را از جانب سازمان ملل متحد و بانک جهانی به خود جلب کرده‌اند: «اندازۀ کوچک آن‌ها، منابع محدود، پراکندگی جغرافیایی و جدایی از بازار آن‌ها را به‌لحاظ اقتصادی با مشکلاتی مواجه کرده و باعث جلوگیری از صرفه‌جویی مقیاس (صرفه‌جویی ناشی از تولید انبوه) در آن‌ها شده است». درزمینۀ رشد جهانی شدن، اگرچه گزینه‌های توسعۀ جزایر کوچک به عوامل درونی و بیرونی خاصی بستگی دارد، آن‌ها همواره از طریق عوامل مشترک و متعارفی محدود می‌شوند که درنهایت منجر به افزایش وابستگی و آسیب‌پذیری بیشتر این مناطق خواهد شد.
این ضعف‌ها و گزینه‌های توسعۀ اقتصادی محدود منجر به این می‌شود که بسیاری از «اقتصادهای جزایر کوچک» در صادرات خدمات به‌ویژه در بخش‌های مالی و گردشگری سرمایه‌گذاری کنند. برطبق نظر ویور (2001) گردشگری موتور اقتصاد بسیاری از جزایر بوده و برای بسیاری از این مناطق، سهم 20 تا 25درصدی محصولات ملی خام را در بردارد و در برخی از جزایر کارائیب حداکثر تا 75% را به خود اختصاص داده است. به‌طور همسو، طی 50 سال اخیر بسیاری از اقتصادهای جزایر کوچک با عنوان میزبان مراکز مالی دور از ساحل محسوب می‌شدند. رقابت قوی و رشد انگیزه‌های بین‌المللی به‌منظور محدود کردن فعالیت این مراکز مالی در حال حاضر، این مسیر را برای اقتصادهای جزایر کوچک دیگر هموار ساخته و موجب ارتباط بیشتر با بخش گردشگری شده است.
به‌هرحال کشش و شیفتگی به‌وجود‌آمده با این جزیره‌ها اغلب ارتباط نزدیکی با تصاویری از بهشت دارد که در جزایر آب‌های گرم با سواحل خوش‌منظره یافت می‌شود. باوجود این در مناطق دیگر، بسیاری از جزایر این قابلیت را دارند تا مقصدهای پرجاذبه‌ای داشته باشند، به‌خصوص مناطقی که در مناطق جغرافیایی معتدل قرار گرفته‌اند، تا حد زیادی مورد توجه گردشگران قرار می‌گیرند که دلیل آن ارائۀ تصاویری از مناطق موجود در این جزایر است که به‌صورت طبیعی، شگفت‌انگیز و اصیل ارائه شده است.
به‌طور متعارف دو دسته‌بندی گسترده از جزایر وجود دارد:
الف) مقصدهای S3 در جزایر آب‌های گرم گرمسیری که در آن جاذبه‌های گردشگری جزایر تا حد زیادی مرتبط با آب‌های گرمسیری و محصولات S3، یعنی خورشید، شن و ماسه و دریاست.
ب) مقصدهای جزایر آب سرد که در آن عوامل ارزشمند گردشگری شامل «یخ، دنج بودن، انزوا و گوشه‌نشینی در کنار مردم بومی» می‌شود. به طور کلی جزایر آب‌های سرد کوچک، محدودیت‌هایی برای توسعۀ گردشگری دارند که دلیل آن شرایط آب‌ و هوایی سخت و دمای ناخوشایند آب دریاست. در این جزایر، گردشگری مبتنی بر طبیعت محصول اصلی است که از طریق محصولات فرهنگی جزایر مسکونی کامل می‌شود.
اخیراً سیلوا (2013) پیشنهاد داده است که یک دستۀ سوم تحت عنوان «اقتصاد جزایر کوچک بینابینی» در این زمینه گنجانده شود. این مؤلف این طور بحث می‌کند که دو رده‌بندی قبل نمی‌تواند ویژگی‌ متمایز گروه سومی را تحت پوشش قرار دهد که دربرگیرندۀ جزایری است که در مناطق معتدل با منابع محدود محصولات S3 قرار گرفته اما درعین‌حال قابلیت بالایی به‌لحاظ گردشگری طبیعت‌محور و گردشگری دریایی دارد. این جزایر برای گردشگری S3، به‌خصوص در طول تابستان، قابلیت‌هایی دارند اما درعین‌حال شرایطی برای این محصول ندارند تا بتوانند نقش پیشگامانه‌ای را در این زمینه ایفا کنند. TSIE ازقبیل آزور، نشان‌دهندۀ نقاط قوت فصلی بوده و کمتر مورد توجه گردشگری انبوه است.
همچنین توسعۀ گردشگری این مناطق باید به‌سمت بازارهای دنج جهت‌بندی شود تا محصولاتی را براساس طبیعت، گردشگری ورزشی و گردشگری هیجان‌انگیز ترویج دهند تا بتوانند تجربیات ارزشمند و احساسات جالبی را برای بازدیدکنندگان به ارمغان بیاورند. به‌هرحال لازم است تا این تلاش‌ها از طریق یک دیدگاه جامع که برای مقصد کاربرد دارد و با اصولی که برای گردشگران به‌طور روزافزون ارزشمندند، متصل شوند: اصیل بودن، کیفیت خدمات و پایداری.
اگر همانطور که بیان شد، محدودیت‌های اقتصادی و منابع، روی توسعۀ گردشگری اقتصادهای جزایر کوچک تأثیر بگذارد، بدین ترتیب ظرفیت جوامع آن‌ها برای سازماندهی و ایجاد شرایط جهت ارتقا، کوچک شمرده می‌شود. در این خصوص، برنامه‌ریزی برای توسعۀ بلندمدت این مقصدها ضروری است. برای ادامه، به کتاب مراجعه کنید.