گردشگری فیلم و تلویزیون

گردشگری فیلم و تلویزیون شامل بازدید مکان‌هایی است که گردشگران در تلویزیون یا سینما مشاهده کرده‌اند. به‌علاوه، این شکل از گردشگری شامل دیدن مکان‌هایی می‌شود که با شخصیت‌ها یا مشاهیر سینما و تلویزیون در ارتباط‌اند. سینما و تلویزیون در جایگاه رسانه‌های عمومی تأثیر بسیار زیادی بر زندگی مصرف‌کنندگان دارند. این تأثیرگذاری به انتخاب مقصدهای گردشگری نیز سرایت کرده است. برنامه‌های محبوب تلویزیونی و فیلم‌های موفق نیز موجب خلق مقصدهای گردشگری می‌شوند، که صاحب‌نظران به آن گردشگری «متأثر از فیلم» می‌گویند. فیلم‌ها و برنامه‌های تلویزیونی مخاطبان مختلفی دارند و طول مدتِ تأثیر آنها بر گردشگران نیز متفاوت است. نوع ارتباطی که طرفدار پروپاقرص یک سریال بلند تلویزیونی با محل تهیۀ آن سريال برقرار می‌کنند، متفاوت از ارتباط گردشگرانی است که با دیدن صحنه‌هایی تماشایی از یک مقصد در یک فیلم از آن دیدن می‌کنند. گردشگری فیلم و تلویزیون به دیدن مقصدهای گردشگری که در فیلم‌­ها و سریال‌­ها نشان داده می­‌شوند محدود نمی‌­شود. این گردشگری دارای مضمون‌ها و شکل‌های مختلفی است، مثلاً: بازدید لوکیش فیلم­ و سریال­‌ها؛ موزه­‌های سینما؛ رویدادها و جشنواره‌­های فیلم و سریال؛ دیدار با مشاهیر سینما؛ و... . تنوع تجارب در این گردشگری نشان می‌دهد که گردشگران فیلم و تلویزیون لزوماً گروهی همگن با انگیزه‌های یکسان نیستند. برای برخی از این بازدیدکنندگان، سفر به یک مکان خاص مانند زیارت است. گروهی ممکن است برای مشاهدۀ زرق و برق زندگی یک فرد مشهور یا یک سبک زندگی خاص به مکانی جذب شوند. سایرین ممکن است در سطحی عاطفی‌تر، با یک مکان هم‌ذات‌پنداری کنند، درحالی‌که گروهی دیگر به‌خاطر دلایل عام‌تری به یک سایت می‌روند.‌ مقصدهای بسیاری برای بهره‌برداری از منافع گردشگری فیلم و تلویزیون، با استودیوها و تهیه‌­کنندگان فیلم و سریال همکاری می‌­کنند تا مقصد آنها بخشی از داستان باشد. این فعالیت‌ها مزايا و معايبي دارند. گردشگری رسانه‌محور علاوه بر آن‌که برای یک ناحیه، شغل و درآمد مازاد ایجاد و فرصت‌هایی را برای فروش سوغات، کالاها و خدمات جانبی (مانند تورهای موضوعی) خلق می‌­کند، قادر است وجهۀ یک ناحیه را نيز بهبود بخشد. درحالی‌که برخی مقصدها فعالانه برای بهره‌برداری از گردشگری فیلم و تلویزیون تلاش می‌کنند، مقصدهایی نیز به‌طور یک‌باره خود را در بطن گردشگری فیلم‌محور می‌یابند. ازآنجاکه این نوع گردشگری به‌سختی قابل برنامه‌ریزی است، برخی مقصدها با ورود شمار ناپایداری از بازدیدکنندگان مواجه می‌شوند. این فعالیت‌­ها ممکن است به آسیب‌های زیست‌محیطی، ازدحام یا بروز تغییری ناخوشایند در تركيب گردشگران پیشین منجر شود. خود فرایند فیلم‌برداری نیز ممکن است تأثیراتی بر محیط داشته باشد. جذابیت این نوع گردشگری ماندگار نیست، درنتیجه برنامه‌ریزی بلندمدت برپایۀ این نوع گردشگری که روندی زودگذر است نابخردانه به نظر می‌رسد. اهمیت تصاویر شبیه‌سازی‌شده، ماهیت زودگذر گردشگری فیلم و تلویزیون، تمایز غیرقابل‌تشخیص بین واقعیت و توهم و نقش مشاهیر در این نوع گردشگری سبب شده است تا تعدادی از مفسران و صاحب‌نظران آن را نمونۀ آشکاری از گردشگری پست مدرن بدانند. در فرهنگ معاصر پست‌مدرن، مکان‌های واقعی به صحنه‌های زیبایی تبدیل می­‌شوند­ که باید به مصرف نگاه خیرۀ همیشه حاضرِ گردشگران برسند. بازدیدکنندگان به این مکان‌ها به‌گونه‌ای نگاه می‌کنند گویی كه پرده‌های بزرگ سینما هستند. برای ادامه،‌ به کتاب مراجعه کنید.