عوامل نهادی مؤثر بر تمایل به رفتار کارآفرینانه

مطابق با نظریه یادگیری اجتماعی، عوامل محیطی تاثیر شگرفی بر فرآیندهای یادگیری و شناختی دارند؛ بنابراین، رفتارها نتیجه محرک‌های محیطی خواهند بود. افراد دائم با محیط پیرامون خود در تعامل‌اند. این محیط بیرونی می‌تواند شامل دامنه گسترده‌ای از عوامل مانند عوامل فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی، سیاسی، جمعیت شناختی و فناورانه باشد. براساس نظریه اقتصاد نهادی نورث 2005، محیط نهادی شامل عوامل رسمی مانند قوانین و مقررات، اقدامات حمایتی دولت، حقوق مالکیت و عوامل غیررسمی مانند هنجارها و ارزش‌های فرهنگی- اجتماعی نقش مهمی در شکل‌گیری نگرش و رفتار اقتصادی افراد مثل کارآفرینی بازی می‌کند. به‌عبارت‌دیگر، محیط نهادی قوانین بازی در یک جامعه را تشکیل می‌دهد، هنگامی‌که پایدار باشند و کارا عمل کنند، می‌توانند نبود قطعیت، خطرپذیری و هزینه‌های مرتبط با اجرای فعالیت کارآفرینی را برای کارآفرینان کاهش دهند. براساس نظریۀ اقتصادی نهادی، نهادها به‌عنوان ساختارهای انگیزشی، رفتار مردم را سامان می‌دهند و عامل اصلی در فرآیند تغییرهای اقتصادی هستند. درواقع، نهادها برای کاهش نااطمینانی‌ها درراه دستیابی به اهداف اقتصادی، سیاسی و اجتماعی و همچنین برای فراهم کردن ساختارهای زیربنایی موردنیاز برای فعالیت‌های اقتصادی ایجادشده‌اند. نورث معتقد است که نهادها، ساختار مشوق یک اقتصاد را فراهم می‌آورند و هنگامی‌که این ساختار تکامل می‌یابد، مسیر تغییر اقتصادی را به سمت رشد، رکود یا افول هدایت می‌کنند.
یکی از معتبرترین مقیاس‌ها برای سنجش عوامل محیط نهادی، مقیاس بیوسنیتز و همکارانش است. آن‌ها در پرسشنامۀ خود، نظرها و عقاید پاسخگویان را دربارۀ محیط نهادی کارآفرینی در کشور مطالعه می‌کنند. این پرسشنامه در کشورهای مختلف ازجمله کشورهای درحال‌توسعه استفاده و ارزیابی‌شده و اعتبار آن تأیید شده است. بیوسنیتز و همکارانش عوامل نهادی را در سه بعد طبقه‌بندی کرده‌اند: قانونی، هنجاری، شناختی. عوامل قانونی اشاره به خط‌مشی‌های دولتی و قوانین و مقرراتی دارد که به‌طور رسمی در یک جامعه تدوین، تصویب و اعمال‌ شده‌اند و می‌توانند بعضی رفتارها را تشویق و برخی رفتارهای دیگر را محدود کنند (مثلاً مشوق‌های مالیاتی، یارانه‌ها و حقوق مالکیت معنوی). بعد هنجاری بیانگر آن است که به چه میزان مردم یک کشور، کارآفرینان و فعالیت‌های کارآفرینانه را تحسین و تمجید می‌کنند. بعد شناختی به دانش و مهارت‌های مردم یک کشور اشاره دارد؛ برای مثال، دانش دربارۀ چگونگی راه‌اندازی و مدیریت کسب‌وکاری جدید. همچنین، این بعد بیانگر چارچوب‌هایی است که مردم آن کشور برای طبقه‌بندی و ارزیابی اطلاعات استفاده می‌کنند.
محیط نهادی می‌تواند نگرش، قصد، تمایلات، فرصت‌ها و فعالیت‌های کارآفرینی را ایجاد، تسهیل یا محدود کند. قصد کارآفرینی یک فرد می‌تواند از تصورات و برداشت شخصی او در مورد موانع و حمایت‌های موجود درزمینۀ شروع یک کسب‌وکار تأثیر بپذیرد.
نظریۀ رفتار برنامه‌ریزی‌شده، چارچوبی مناسب را برای بررسی آثار محیط بر قصد کارآفرینی ایجاد می‌کند. مطابق با این نظریه، در ورای نگرش و خودکارآمدی افراد، باورهای مهمی قرار دارند که منشأ درونی و ذاتی ندارند، بلکه از تعاملات روزمره افراد با دنیای واقعی و عوامل زمینه‌ای به دست می‌آیند.

چگونگی تأثیرگذاری محیط نهادی بر قصد کارآفرینانه

به‌طورکلی، محیط نهادی از سه طریق می‌تواند بر قصد کارآفرینانه تأثیر بگذارد: 1. رابطۀ مستقیم بین محیط نهادی و قصد کارآفرینانه؛ 2. رابطۀ غیرمستقیم محیط نهادی با قصد کارآفرینانه از طریق عوامل انگیزشی مانند کنترل رفتاری درک‌شده- به‌عبارت‌دیگر، محیط نهادی با عوامل انگیزشی، بر قصد کارآفرینانه تأثیر می‌گذارد. تعدیل روابط بین عوامل انگیزشی و قصد کارآفرینانه؛ به عبارتی اگر شرایط محیطی مناسب و حمایتی نباشد، ممکن است فرد از راه‌اندازی کسب‌وکار کارآفرینانه منصرف شود، برخلاف این‌که نگرش وی به کارآفرینی مثبت باشد یا احساس خودکارآمدی بالایی داشته باشد.

عوامل نهادی اثرگذار بر فرآیند کارآفرینی از نظر مقیمی

مقیمی از میان سه متغیر رفتاری، ساختاری شغلی و محیطی  زمینه‌ای که بر فرآیند کارآفرینی اثرگذار هستند، متغیر عوامل محیطی را اثرگذارتر می‌داند. مارتین می‌گوید: عوامل محیطی در کارآفرینی به‌صورت زیرساخت‌های محیطی، درجۀ آشفتگی محیطی و تجربه‌های محیطی شخصی افراد جامعه، نقش دارند. کیسنر، به نقش ایجاد جو و محیط کارآفرینانه در موقعیت فرآیند کارآفرینی اشاره می‌کند. راسل، در مطالعات خود بیان می‌کند که محیط کارآفرینی از عواملی مانند عوامل کلان اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و سیاسی تشکیل می‌شود که در تمایل و توانایی افراد برای انتخاب فعالیت‌های کارآفرینی اثرگذارند. لرنر و هابر، عوامل اثرگذار بر موفقیت شرکت‌های کارآفرینانه را به چهار گروه ویژگی‌های فردی کارآفرینان، حمایت‌های مالی و مشورتی دولتی، جذابیت‌های محیطی محل فعالیت شرکت و تنوع خدمات قابل ارائه تقسیم کرده‌اند. گرت و کوین، اشاره کرده‌اند توانایی شرکت‌ها در مدیریت کردن بر تغییرات محیطی و واکنش نشان دادن به‌موقع در مورد آن‌ها، یکی از عوامل مهم و اثرگذار بر موفقیت شرکت‌ها به‌حساب می‌آید.

عوامل اثرگذار بر فرآیند کارآفرینی مستقل را می‌توان در چهار گروه دسته‌بندی کرد که با یکدیگر اثر تعامل دارند و درنهایت منجر به فرآیند کارآفرینی مستقل می‌شوند. این عوامل شامل متغیرهای فردی، رفتاری، شغلی، محیطی است.

برای ادامه، به کتاب مراجعه کنید.