گردشگری هنری چیست و چه اثراتی دارد؟

گردشگری هنری

گردشگری هنری زیرمجموعۀ گردشگری فرهنگی و گردشگری میراث است و رابطۀ تنگاتنگی نیز با گردشگری علائق ویژه دارد. هنرهای مختلف، مدت‌هاست که محرکی برای سفر هستند.

گردشگری هنری عموماً شامل بازدید مکان‌های زیر می‌شود:

• نگارخانه‌های هنری؛
• سالن‌های اُپرا؛
• سالن‌های تئاتر؛
• محل‌های اجرای رقص باله؛
• سالن‌های اجرای موسیقی کلاسیک جشنواره‌های هنری.

بااین‌حال، اخیراً از گردشگری هنری تعاریف جامع‌تری ارائه شده است که سرگرمی‌های عامه‌پسند، جشنواره‌های موسیقی معاصر و هنرهای قومی را نیز پوشش می‌دهند.

با افزایش تکامل بازار گردشگری، تقاضا برای گردشگری هنری نیز رشد کرده است. نتیجۀ این تکامل، افزایش تمایل مردم به جست‌وجوی معنا، هویت و تجاربی ژرف‌تر در فعالیت‌های گردشگری بوده که خود به‌معنای افزایش علاقۀ‌ مردم به تجربه­های هنری است. همچنین می‌توان گفت که در سال‌های اخیر، عرضۀ سایت‌ها و فعالیت­های گردشگری هنری نیز افزایش یافته است.

بااین‌حال، تحقیق سال 2007 اتلس (انجمن آموزش گردشگری و فراغت) نشان داد که گردشگری هنری، محبوبیت بسیار کمتری از گردشگری میراث دارد.

علت این امر می‌تواند در این حقیقت نهفته باشد که سایت‌های میراث، معمولاً خاص یک مکان هستند و بخشی از فرایند شناخت مقصد تلقی می‌شوند، درحالی‌که نمایش‌های هنری، غالباً از حیث وسعت، جهانی‌ترند. بازدیدکنندگان، در سایت‌های تاریخی احساس آزادی و خودجوشی بیشتری نسبت‌به مکان‌های برگزاری هنرهای نمایشی دارند. به‌علاوه، در رابطه با هنر، معمولاً مانعی به نام زبان نیز وجود دارد. البته میراث و هنر، مقوله‌های ناسازگاری نیستند و بازدیدکنندگان غالباً در طول روز از سایت‌های تاریخی دیدن می‌کنند و شب‌هنگام از تجربه‌های هنری لذت می‌برند.

همان‌طورکه گفته شد، گردشگران هنری لزوماً گروهی همگن با رفتارها و علائق مشترک نیستند، بلکه به‌ گونه‌های مختلفی تقسیم می‌شوند. گروهی از این افراد علاقۀ ویژه‌ای به شکل‌های هنری خاص دارند (گردشگر هنرمحور) و درمقابل دسته‌ای قرار دارند که به‌طور اتفاقی مکان‌های هنری را بازدید می‌کنند (گردشگر غیرهنری). گردشگران غیرهنری نیز به دو دسته قابل تقسیم هستند: 1) گردشگران هنرگرای حاشیه‌ای؛ 2) گردشگران هنرگرای تصادفی.

بی‌شک، گردشگری هنری برای مکان‌ها و مقصدها دارای منافعی است. با فروش بلیت و کسب مخارج بیشتری که معمولاً همۀ گردشگران فرهنگی دارند، می‌توان درآمد بیشتری تولید کرد. همچنین ازآنجاکه رویدادهای هنری در شب اجرا می‌شوند می‌توان بر تعداد اقامت‌های شبانه افزود. عرضۀ‌ یک تصویر شاداب هنری، تصویر ذهنی مقصد را بهبود می‌بخشد و آن را مکان جذاب‌تری برای بازدید، زندگی و حتی کار می‌کند.

علاوه‌براین، مکان‌های هنری نقش بسیار مهمی در راهبردهای احیای شهری ایفا می‌کنند. با وجود این، گردشگری هنری چالش­هایی نیز دارد. افرادی که در حوزۀ هنر فعالیت می‌کنند اغلب دارای اولویت‌هایی متفاوت از بخش گردشگری هستند. زمان طراحی اجراها و نمایش‌ها نیز معمولاً ناکافی است که در این حالت، امکان گنجاندن آنها در بسته‌های سفر، میسر نخواهد بود.

سرانجام، نگرانی‌هایی درمورد تأثیر گردشگری بر هنر وجود دارد، ازقبیل بی‌اهمیت کردن، از اصالت انداختن و سایر تأثیرات منفی‌ای که گردشگری می‌تواند بر اشکال هنری داشته باشد. گردشگری هنری گروه‌های نسبتاً کوچک ولی پرخرج گردشگران را به خود جذب می‌کند و شیوه‌ای با پرستیژ برای ترویج و توسعۀ گردشگری در بسیاری از مقصدها تلقی می‌شود. بااین‌حال، شرکت‌کنندگان از سایر اشکال هنری که موجب بهبود تجربۀ بازدید آنها می‌شود نیز لذت می‌برند.